Kamp Vught – Woonoord Lunette

Foto's privécollectie familie De Fretes

Over Kamp Vught

Woonoord Lunetten is vanaf 1951 een wijk in Vught waar gezinnen van Molukse KNIL-militairen werden gehuisvest. Lunetten is gebouwd op het terrein van het voormalige kamp Vught. Het kamp bleef vrijwel in de originele staat behouden toen de gezinnen hun intrede in de barakken deden. De lange barakken in het kamp bestonden uit kamers van 2,5m bij 5m en een lange gang die de ruimtes van elkaar onderscheidde. De wanden waren gemaakt van geperst stro. Lunetten bood onderdak aan ongeveer 3000 Molukkers. Het is dan ook een plaats waar een derde van de Molukse gemeenschap heeft gewoond of is geboren. Vanaf 1960 zijn velen van hen naar andere plaatsen verhuisd zoals naar wijken in Breda, Tilburg en Den Bosch.

Eind jaren vijftig besloot de Nederlandse regering dat er geen mogelijkheid meer was om de Molukkers terug naar de Molukken te brengen. Vanaf dat moment moesten de Molukkers van hun eigen onderhoud voorzien. Het idee was om de geïsoleerde Molukse woonoorden zo snel mogelijk op te heffen, maar dat ging in Lunetten anders. Daar bleven de inwoners in Lunetten wonen. Uiteindelijk werden zij pas in 1984 aangespoord het kamp te verlaten en in 1987 vertrokken de laatste Molukkers uit Lunetten. Het slopen van het kamp werd niet door iedereen gewaardeerd, voor veel bewoners symboliseerden het kamp voor hen de ‘tijdelijkheid’ van hun verblijf in Nederland. Zij weigerden te verhuizen zolang de Nederlandse regering hun belofte van terugkeer niet wilde nakomen. \

Tegenwoordig is woonoord Lunetten onderdeel van de bewogen geschiedenis van de plek die wij kennen als Nationaal Monument Kamp Vught. Er is één barak overgebleven, die in 2013 aan het herinneringscentrum is toegevoegd. Bezoekers kunnen hier de verhalen beluisteren van de vele mensen die voor een korte, of lange periode in het kamp hebben gewoond. De andere kant van de barak wordt gebruikt als kerk voor de Molukse gemeenschap. Naast Barak 1B wonen er nu nog Molukkers. De oude barakken zijn verbouwd en de straten zijn vernoemd naar de namen van de transportschepen, zoals de Astorias, Kota Inten, Atlantis en Roma.

Het verhaal van de familie De Fretes

Met het schip de Asturias verliet familie De Fretes Nederlands-Indië en kwam op 16 mei 1951 in Nederland aan. Op dat moment was Alex nog niet geboren. Alex is in 1952 geboren in woonoord Lunetten. Familie De Fretes woonde in Barak 2A. 

Familie De Fretes woonde van 1951 tot 1965 in Woonoord Lunetten. Alex heeft best veel herinneringen aan het kamp. “Omdat wij naast de kantine woonden kon ik alles horen en zien. Er werd veel gefeest en veel geruzied. Leuke en slechte momenten, goede en slechte muziek, noem maar op.” 

Alex ging eerst in het kamp naar school. “We hadden een juffrouw en ook een Surinaamse meester. Meneer Cros heet hij. In de vrije tijd gingen de kinderen ook met de grote kinderen buiten in de bossen spelen. Het gebied is best groot. We speelden tot bij het strandje net buiten de kazerne. Niet naar het betaalde gedeelte, want dat konden wij niet, maar naar de andere kant. En dat gedeelte werd in der loop der tijd het Ambonstrand genoemd, omdat er veel Ambonezen kwamen.”

Dat er commotie en knokpartijen waren in het kamp vindt Alex heel logisch. “Je kunt niet een hele grote groep mensen, meer dan 3000 mensen, uit verschillende eilanden in de Molukken met verschillende geloofsovertuigingen en achtergronden in een kamp opsluiten. Op een gegeven moment raakten ze allemaal gefrustreerd omdat ze niet zoveel mochten doen en ging alles dus fout. Ik weet niet zo veel van de vechtpartij in de bus met de Keiezen, daar was ik toen nog te klein voor. Dat leerde ik pas later. Maar ik weet wel dat er wrijving was tussen verschillende groepen in het kamp. Als kind kon je er echter niets tegen doen. In plaats van knokken ging ik liever voetballen. Ik vond keepen fantastisch. Het is jammer dat ik dat nu niet meer doe maar vroeger kon ik dat heel goed.”